Class 12 Political Science Chapter 14 – আঞ্চলিক আকাংক্ষাবোৰ – All Question Solutions | AHSEC Assam (Assamese Medium)
দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ ৰাজনীতি বিজ্ঞান পাঠ্যৰ চতুৰ্দশ অধ্যায় – আঞ্চলিক আকাংক্ষাবোৰৰ সকলো অনুশীলনী প্ৰশ্নৰ সহজ আৰু বুজিবলৈ সুবিধাজনক সমাধানসমূহ (AHSEC Assam – Assamese Medium, Latest Syllabus)
এই অধ্যায়ত ভাৰতৰ বিভিন্ন অঞ্চলত গঢ়ি উঠা আঞ্চলিক আকাংক্ষা আৰু আন্দোলনসমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে। ইয়াত জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ সমস্যা, পঞ্জাব সংকট, আৰু উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ (বিশেষকৈ অসম) বিভিন্ন আন্দোলনৰ আঁৰৰ কাৰণ, চৰিত্ৰ আৰু পৰিণতি বিশ্লেষণ কৰা হৈছে। পাঠ্যখনে শিক্ষাৰ্থীক ভাৰতৰ বৈচিত্ৰ্যৰ মাজত ঐক্য বজাই ৰখাৰ প্ৰত্যাহ্বান আৰু আঞ্চলিক স্বায়ত্তশাসনৰ গুৰুত্ব বুজিবলৈ সহায় কৰে। অস্পীন একাডেমীৰ (Ospin Academy) এই সমাধানসমূহে প্ৰতিটো আঞ্চলিক সমস্যাৰ এক নিৰপেক্ষ আৰু গভীৰ বিশ্লেষণ দাঙি ধৰিছে।
✅ কি শিকিব:
- আঞ্চলিক আকাংক্ষাৰ অৰ্থ আৰু ইয়াৰ উত্থানৰ কাৰণ
- জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ স্বায়ত্তশাসনৰ দাবী আৰু সংঘাত
- পঞ্জাবত বিচ্ছিন্নতাবাদ আৰু অপাৰেচন ব্লু ষ্টাৰ
- উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ স্বায়ত্তশাসন, অনুপ্ৰৱেশ আৰু বিচ্ছিন্নতাবাদী আন্দোলন
- অসম চুক্তি আৰু ইয়াৰ তাৎপৰ্য
🎯 অস্পীন একাডেমীৰ সুবিধা:
- AHSEC Class 12-ৰ নতুন পাঠ্যক্ৰম অনুসৰি সম্পূৰ্ণ সমাধান
- পৰীক্ষাৰ বাবে সহজ, সুসংগঠিত আৰু সঠিক উত্তৰ
- অসমীয়া মাধ্যমেৰে শিক্ষাৰ্থীৰ বাবে আঞ্চলিক সমস্যাসমূহৰ স্পষ্ট ব্যাখ্যা
- ভাৰতৰ গণতান্ত্ৰিক ব্যৱস্থাত আঞ্চলিক আকাংক্ষাৰ স্থান সম্পৰ্কে গভীৰ বুজ
Class 12 Political Science (ৰাজনীতি বিজ্ঞান) AHSEC 2nd Year | Chapter-wise Solutions PDF
Limited Time Offer!
(For AHSEC Class 12 Political Science, 2nd Year)
Get chapter-wise solutions PDF for Class 12 Political Science (Assamese Medium) curated as per latest AHSEC syllabus.
Perfect for exam-focused preparation with clear answers, explanations, and diagrams in Assamese.
Ideal for homework, self-study, and revision.
অধ্যায় – ৭
আঞ্চলিক আকাংক্ষাবোৰ
(Regional Aspirations)
পাঠভিত্তিক প্রশ্নোত্তৰ
পাঠভিত্তিক অনুশীলনী (পাঠ্যপুথিৰ পৃষ্ঠা নং ১৭০-১৭১)
১। তলত উল্লেখ কৰাবোৰ মিলোৱা:—
(ক) আঞ্চলিক আকাংক্ষাৰ প্ৰকৃতি | (খ) ৰাজ্য |
|---|---|
(ক) ধর্মীয় সামাজিক পৰিচয়ে ৰাজ্য গঠনৰ প্ৰতি পথ দেখুৱায় | (i) নাগালেণ্ড, মিজোৰাম |
(খ) কেন্দ্ৰৰ সৈতে ভাষিক পৰিচয় আৰু সংঘাত | (ii) ঝাৰখণ্ড, ছত্তিছগড় |
(গ) আঞ্চলিক ভাৰসাম্যহীনতাত ৰাজ্য গঠনৰ দাবী | (iii) পঞ্জাৱ |
(ঘ) জনজাতিৰ পৰিচয়ৰ বাবে বিচ্ছিন্নতাবাদীৰ দাবী | (iv) তামিলনাডু |
উত্তৰঃ (ক) (iii); (খ) (iv); (গ) (ii); (ঘ) (i)
২। উত্তৰ-পূবৰ জনসাধাৰণৰ আঞ্চলিক আকাংক্ষাবোৰ বিভিন্ন পথেৰে প্ৰকাশ হৈছে। ইয়াত অন্তর্ভুক্ত হোৱা আন্দোলনবোৰ হ’ল বহিবাগতৰ বিৰোধিতা, বৃহৎ স্বশাসনৰ আন্দোলন আৰু পৃথকভাবে ৰাষ্ট্ৰীয় অবস্থান। উত্তৰ-পূবৰ মানচিত্ৰত বিভিন্ন ৰঙেৰে ৰাজ্য তিনিখনৰ অৱস্থান দেখুওৱা য’ত এই আন্দোলনবোৰ সংঘটিত হৈছিল।
আভাসঃ
বহিৰাগতৰ বিৰোধিতা : অসম
বৃহৎ স্বশাসনৰ আন্দোলন : মেঘালয়
পৃথকভাৱে ৰাষ্ট্ৰীয় অৱস্থান : মিজোৰাম
৩। পঞ্জাৱ চুক্তিৰ প্রধান ব্যবস্থাসমূহ কি আছিল? পঞ্জাৱ আৰু ওচৰ-চুবুৰীয়া ৰাজ্যৰ মাজত কি ভিত্তিত সংঘাতৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে?
উত্তৰঃ ১৯৮৫ চনৰ ৰাজীৱ গান্ধী-লংগোবাল চুক্তি বা পঞ্জাব চুক্তিৰ আধাৰত পঞ্জাৱৰ উগ্রপন্থী আৰু সন্ত্রাসবাদী কালছোৱাৰ অন্ত পৰে।
এই চুক্তিৰ অধীনৰ কিছুমান ব্যৱস্থাঃ
(ক) কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে চণ্ডীগড় পঞ্জাৱলৈ হস্তান্তৰিত হোৱাত সন্মতি প্রদান কৰে।
(খ) এখন সুকীয়া আয়োগ নিয়োগৰ দ্বাৰা পঞ্জাৱ আৰু হাৰিয়ানাৰ মাজৰ সীমা সমস্যা সমাধান।
(গ) পঞ্জাৱ, হাৰিয়ানা আৰু ৰাজস্থানৰ মাজত ববি-ব্যাস নদীৰ পানীৰ অংশীদারিত্বক লৈ এখন সুকীয়া ন্যায়াধিকৰণ স্থাপন।
(ঘ) পঞ্জাৱৰ পৰা সশস্ত্র বাহিনীৰ বিশেষ ক্ষমতা আইন উঠাই লোৱাৰ ক্ষেত্ৰত চৰকাৰৰ সন্মতি।
(ঙ) সন্ত্রাসবাদীৰ দ্বাৰা সাংঘাটিকভাবে ক্ষতিগ্রস্ত যিসকল পঞ্জাৱত বসবাস কৰে তেওঁলোকক উচিত ক্ষতিপূৰণ প্ৰদানৰ পদক্ষেপ গ্রহণ। এই চুক্তিৰ অধীনৰ ওপৰত উল্লিখিত ব্যবস্থাসমূহে চুবুৰীয়া বাজ্য বিশেষকৈ পঞ্জাৱ আৰু হাৰিয়ানাৰ মাজত মতানৈক্যৰ সৃষ্টি কৰে। হাৰিয়ানাই কেন্দ্রীয় চৰকাৰৰ চণ্ডীগড় পঞ্জাৱলৈ হস্তান্তৰ কৰা নীতিৰ বিৰোধিতা কৰে। ঠিক একেদৰে পঞ্জাব, হাৰিয়ানা আৰু ৰাজস্থানৰ মাজত নদীৰ জল বিতৰণক লৈ কিছু সমস্যাৰ সৃষ্টি হয়।
৪। আনন্দপুৰ চাহিব প্রস্তাব কিয় বিতর্কমূলক হৈছিল?
উত্তৰঃ ১৯৬৬ চনত পঞ্জাৱৰ পুনৰগঠন হৈছিল আৰু নতুন ৰাজ্যখন প্রধানকৈ শিখসকলে বসবাস কৰিছিল। ১৯২০ চনত স্থাপিত আকালি দলেই শিখসকলৰ প্রধান ৰাজনৈতিক দল। অতি সোনকালেই আকালি দলে এক আন্দোলনৰ নেতৃত্ব কৰে ‘পঞ্জাবী চুবা’ গঠনৰ কাৰণে। ১৯৬৬ চনত ৰাজ্যৰ স্বীকৃতি লাভ কৰাৰ পিছত আকালি দলে ১৯৬৭ আৰু ১৯৭৭ চনত চৰকাৰ গঠন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। কিন্তু আকালি দলে সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰিব পৰা নাছিল আৰু অইন সমমনোভাবাপন্ন দলসমূহৰ সমর্থনত সম্মিলিত চৰকাৰ গঠন কৰিবলৈ বাধ্য হৈছিল। ই পঞ্জাৱত বসবাস কৰা হিন্দুসকলৰ পৰা শক্তিশালী সমর্থন লাভ কৰিব পৰা নাছিল। ইয়াৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত আকালি দলব এটা ভাগে অঞ্চলটোত ৰাজনৈতিক স্বায়ত্ব শাসনৰ দাবী উত্থাপন কৰিব ধৰিছিল। ১৯৭৩ চনত আকালি দলে প্রখ্যাত আনন্দপুৰ চাহিব প্ৰস্তাৱত কিছুমান তেওঁলোকৰ মুখ্য লক্ষ্য আৰু কাৰ্যাৱলীৰ খচৰা প্রকাশ কৰে।
সমগ্র আনন্দপুৰ চাহিব প্রস্তাৱ পত্র গুৰুমুখী ভাষাত গৃহীত হোৱাত ই এক বিবাদৰ কাৰণ হৈ পৰিছিল। গৃহীত আৰু লিখিত প্ৰস্তাৱ পত্ৰখন স্পষ্টতাৰ অভাৱ তথা কিছুমান শব্দ এটাতকৈ অধিক অর্থ প্রকাশ কৰে। তাৰোপৰি, বিভিন্ন গোষ্ঠীৰ বিভিন্ন নেতাই দফাসমূহৰ বিভিন্ন ব্যাখ্যা আগবঢ়ায় সমগ্র বিষয়টো আৰু অধিক বেয়াৰ পিনে ঢাল খুৱায়। শান্তিকামীসকলে এই প্রস্তাব ৰাজনৈতিক
স্বায়ত্বশাসন প্রাপ্তিৰ আনহাতে যিসকলে কঠোৰ দৃষ্টিভংগীৰ তেওঁলোকে এই প্রস্তাবে পঞ্জাবৰ স্বতন্ত্রতাব সমর্থনত বলি মত আগবঢ়ায়। কিন্তু, এই প্রস্তাবে এইটো স্পষ্ট কৰি দিয়ে যে শিখসকলৰ প্রধান লক্ষ্য হৈছে আধিপত্য প্রাপ্তি (বলবালা), তাৰ অর্থ এয়ে যে শিখসকলে তেওঁলোকৰ অঞ্চলত আধিপত্য লাভৰ পোষকতা কৰে।
৫। জম্মু আৰু কাশ্মীৰ ৰাজ্যৰ আভ্যন্তরীণ বিভাজনৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰা। কিদৰে এই বিভাজনে ৰাজ্যখনত বহুদিশত আঞ্চলিক আকাংক্ষালৈ পথ দেখুৱাইছিল বর্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ জম্মু আৰু কাশ্মীৰ ৰাজ্যখন নিম্নলিখিত তিনিটা বিভাগত বিভক্তঃ
(i) কাশ্মীৰঃ এই অঞ্চল কাশ্মীৰ উপত্যকাৰে গঠিত। এই অঞ্চল ইয়াৰ সৌন্দৰ্য আৰু ৰূপৰ বাবে খ্যাত। এই অঞ্চলত প্ৰধানকৈ কাশ্মীৰি মুছলমান আৰু কাশ্মীৰিভাষী হিন্দু পৰিয়ালে বসবাস করে।
(ii) জম্মুঃ এই অঞ্চল পাদদেশ আৰু সমতলবে মিশ্রিত। এই অঞ্চলৰ মানুহবোৰ ঘাইকৈ হিন্দু, মুছলমান, শিখ আৰু বিভিন্ন ভাষিক লোক।
(iii) লাডাখঃ এই পার্বত্য অঞ্চলটোৰ জনসংখ্যা প্রধানকৈ বৌদ্ধ আৰু কিছুসংখ্যক মুছলমান লোকেৰে গঠিত। ওপৰত উল্লিখিত এই তিনিওটা অঞ্চলৰ নিজস্ব সমস্যা আছে। পৃথকতাবাদী আন্দোলন কাশ্মীৰ অঞ্চলত প্রবল। এই অঞ্চলটো ৰাজ্যখনৰ পৃথকতাবাদী আন্দোলনৰ কেন্দ্র। ইয়াত তিনি প্ৰকাৰৰ দাবী ৰাইজে উত্থাপন কৰি আহিছে।
(ক) কিছুমান গোটে বিচাৰে কাশ্মীৰ পাকিস্তানৰ লগত চামিল হওঁক যিহেতু ই এখন মুছলমান প্রধান দেশ।
(খ) কিছু সংখ্যক লোকেহে ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ পৰা কাশ্মীৰ স্বাধীন হোৱাটো বিচাৰে।
(গ) কাশ্মীৰ উপত্যকাৰ অধিক সংখ্যক ৰাইজে বর্তমানতকৈ অধিক ৰাজনৈতিক স্বায়ত্ব শাসন আৰু স্বাধীনতা বিচাৰে।
জম্মু অঞ্চলৰ বাইজে তেওঁলোকৰ ঠাইত অধিক অর্থনৈতিক উন্নয়ন আৰু শান্তি বিচাৰে। তেওঁলোকে জীৱনৰ নিৰাপত্তা আৰু তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ সুৰক্ষা বিচাৰে। আনহাতে বৌদ্ধ ধৰ্মাৱলম্বী লোকৰ বসতিপ্রধান লাডাখ অঞ্চলৰ লোকে অধিক অর্থনৈতিক উন্নয়ন, উন্নত যোগাযোগ ব্যৱস্থা আৰু জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ ভিতৰতে অধিক স্বায়ত্ব শাসন বিচাৰে। সেয়ে আমি দেখিবলৈ পাওঁ যে জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ তিনিওটা ভাগত তেওঁলোকৰ নিজস্ব আশা-আকাংক্ষা আৰু সমস্যা আছে।
৬। কাশ্মীৰৰ বাবে আঞ্চলিক স্বশাসনৰ সমস্যাৰ ক্ষেত্ৰত সৃষ্টি হোৱা বিভিন্ন ব্যবস্থা কি? এইবোৰৰ কোনবিলাকে উচিত বা ন্যায়সন্মত বুলি তুমি ভাবা? যুক্তি দর্শোৱা।
উত্তৰঃ১৯৪৭ চনৰ অক্টোবৰ মাহত পাকিস্তান সমৰ্থিত আক্ৰমণ আৰম্ভ হোৱাৰ দিন ধৰি জম্মু আৰু কাশ্মীৰ ৰাজ্য ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজৰ বিবাদৰ মূল বিষয় হৈ আছে। দুয়োখন দেশে সমগ্ৰ অঞ্চলটোক নিজৰ বুলি দাবী কৰে আৰু এই বিষয়টো সমাধান কৰিবলৈ কেইবাখনো যুদ্ধও সংঘটিত হৈছে, কিন্তু সমস্যাটো এতিয়াও সমাধান হোৱা নাই। বৰ্তমান কাশ্মীৰৰ সমস্যা কেৱল ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজৰ ভূমি বিবাদ নহয়, ৰাজ্যখনৰ বাসিন্দাসকলে নিজৰ কাশ্মীৰী পৰিচয় আৰু স্বকীয়তা জীয়াই ৰাখিব বিচাৰে, যিটো ভাৰত চৰকাৰে সম্পূৰ্ণৰূপে সন্তুষ্ট কৰিব পৰা নাই।
বৰ্তমান কাশ্মীৰৰ স্বায়ত্তশাসনৰ ওপৰত তিনিটা মুখ্য মতবাদ আছে:
(ক) কিছুসংখ্যক লোকে কাশ্মীৰখন এখন স্বাধীন দেশ হৈ থকাটো বিচাৰে।
(খ) কিছুমান গোটে কাশ্মীৰ পাকিস্তানৰ সৈতে চামিল হোৱাটো বিচাৰে, কিয়নো পাকিস্তান এখন মুছলমান-প্ৰধান ৰাষ্ট্ৰ।
(গ) কিছুসংখ্যক কাশ্মীৰৰ লোকে ভাৰত ৰাষ্ট্ৰৰ অধীনত থাকি অধিক স্বায়ত্তশাসন বিচাৰে।
উপৰোক্ত তিনিটা মতৰ ভিতৰত মই তৃতীয়টো স্থিতিক সমৰ্থন জনাব বিচাৰিম, য’ত অধিক ৰাজনৈতিক স্বায়ত্তশাসনৰ কথা আছে।
সমৰ্থনত যুক্তি:
কাশ্মীৰৰ ৰাইজৰ এক নিৰ্দিষ্ট অনন্য সংস্কৃতি আৰু নিজস্ব পৰিচয় আছে। ভাৰতীয় সংবিধানৰ ৩৭০ নং অনুচ্ছেদে এই দিশসমূহক স্বীকৃতি প্ৰদান কৰি ৰাজ্যখনক এক বিশেষ মৰ্যাদা দিছিল। যদিও সেই বিশেষ সুবিধাসমূহ সম্পূৰ্ণৰূপে ৰূপায়িত হোৱা নাছিল, মোৰ বিনম্ৰ মত এয়ে যে ৰাজ্যখনক প্ৰদান কৰা বিশেষ ক্ষমতাসমূহ সম্পূৰ্ণৰূপে কাৰ্যকৰী কৰিব লাগে। চৰকাৰেও ৰাইজক গণতান্ত্রিক প্ৰক্ৰিয়াত অধিক সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত কৰিবলৈ সকলো ধৰণৰ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিব লাগে, কিয়নো এখন যুক্তৰাষ্ট্ৰীয় ব্যৱস্থাত স্বায়ত্তশাসনৰ দাবী ন্যায্য আৰু বৈধ।
৭। অসম আন্দোলন আছিল সাংস্কৃতিক গৌৰব আৰু অর্থনৈতিক অনগ্ৰসৰতাৰ সংমিশ্রণ। ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ ১৯৭৯ চনত আৰম্ভ হোৱা অসম আন্দোলন আছিল বাস্তৱিকতে সাংস্কৃতিক স্বাভিমান আৰু অৰ্থনৈতিক বৈষম্যৰ ফলশ্ৰুতিত সংগঠিত এক বিশাল আন্দোলন। এই আন্দোলনৰ প্ৰধান কাৰণ আছিল ৰাজ্যখনত হোৱা বিদেশী সমস্যা।
সাংস্কৃতিক গৌৰৱ (Cultural Pride): অসমৰ লোকসকলে বাংলাদেশৰ পৰা অহা বঙালী মুছলমানৰ ব্যাপক অনুপ্ৰৱেশক লৈ শংকিত হৈছিল। তেওঁলোকে অনুভৱ কৰিছিল যে যদিহে এই বিদেশী লোকসকলক চিনাক্তকৰণ আৰু বহিষ্কাৰ কৰা নহয়, তেন্তে তেওঁলোকে থলুৱা অসমীয়া জনসাধাৰণক সাংস্কৃতিকভাৱে সংখ্যালঘুত পৰিণত কৰিব। সেয়েহে, নিজৰ জাতীয় পৰিচয়, ভাষা আৰু সংস্কৃতি ৰক্ষা কৰাটো এই আন্দোলনৰ এক মুখ্য চালিকা শক্তি আছিল।
অৰ্থনৈতিক অনগ্ৰসৰতা (Economic Backwardness): তেল, চাহ, কয়লা আদি প্ৰাকৃতিক সম্পদ প্ৰচুৰ পৰিমাণে থকা সত্ত্বেও ৰাজ্যখনত ব্যাপক মাত্ৰাত হোৱা অবৈধ অনুপ্ৰৱেশৰ ফলত দৰিদ্ৰতা, নিবনুৱা সমস্যা আৰু অৰ্থনৈতিক শোষণৰ সৃষ্টি হৈছে বুলি অসমৰ লোকে অনুভৱ কৰিছিল। তেওঁলোকে বিশ্বাস কৰিছিল যে বিদেশীয়ে তেওঁলোকৰ সম্পদ আৰু চাকৰিৰ সুযোগ কাঢ়ি লৈছে, যাৰ ফলত ৰাজ্যখন পিছপৰি আছে।
এই কাৰকসমূহৰ প্ৰেক্ষাপটত, সদৌ অসম ছাত্ৰ সন্থা (আছু) আৰু সদৌ অসম গণ সংগ্ৰাম পৰিষদে (আাগসাপ) নেতৃত্বত এই বিদেশী বিৰোধী গণ আন্দোলন আৰম্ভ হৈছিল। এই আন্দোলনে অবৈধ অনুপ্ৰৱেশকাৰীৰ বসতি আৰু তেওঁলোকৰ নাম সন্নিৱিষ্ট কৰা ত্ৰুটিপূৰ্ণ ভোটাৰ তালিকাৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদ জনাইছিল। আন্দোলনৰ ফলস্বৰূপে বহু প্ৰতিবাদ, সংঘাত আৰু ৰাজহুৱা সম্পত্তিৰ ধ্বংস হৈছিল। তেওঁলোকে ৰে’ল বন্ধ কাৰ্যসূচী গ্ৰহণ কৰাৰ লগতে অসমৰ পৰা তেলৰ পৰিবহণত বাধা আৰোপ কৰিছিল। অৱশেষত, ১৯৮৫ চনত ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী ৰাজীৱ গান্ধী আৰু ছাত্ৰ সন্থাৰ নেতাৰ মাজত অসম চুক্তি নামেৰে শান্তি চুক্তি স্বাক্ষৰ হৈছিল। এই চুক্তিত এই কথা স্বীকাৰ কৰা হৈছিল যে যিসকলে ১৯৭১ চনৰ ২৪ মাৰ্চৰ পিছত আহিছিল, তেওঁলোকক চিনাক্তকৰণ কৰি বহিষ্কাৰ কৰা হ’ব। লগতে, এই চুক্তিয়ে অসমৰ সামাজিক, অৰ্থনৈতিক আৰু ভাষিক ঐতিহ্যক সাংবিধানিক সুৰক্ষা কবচ প্ৰদান কৰিছিল। ইয়াৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, এই আন্দোলন আছিল স্থানীয় সাংস্কৃতিক গৌৰৱৰ সুৰক্ষা আৰু অৰ্থনৈতিক বৈষম্য দূৰ কৰাৰ এক সংমিশ্ৰিত প্ৰচেষ্টা।
৮। সকলো আঞ্চলিক আন্দোলনে বিচ্ছিন্নতাবাদী দাবীলৈ ঢাপলি মেলাৰ প্ৰয়োজন নাই। এই অধ্যায়ৰ পৰা উদাহৰণসহ ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰঃ এইটো এক সত্য যে সকলো আঞ্চলিক আন্দোলনে দেশৰ পৰা পৃথক হোৱাৰ বাবে বিচ্ছিন্নতাবাদী দাবী দাঙি নধৰে। এই ক্ষেত্ৰত এই অধ্যায়ত আলোচনা কৰা কেইবাটাও আন্দোলনে উদাহৰণ দাঙি ধৰে:
১। অসম আন্দোলন: অসম আন্দোলন আছিল এক আঞ্চলিক আন্দোলন, কিন্তু ইয়াৰ মুখ্য উদ্দেশ্য আছিল ৰাজ্যখনত অবৈধভাৱে বসবাস কৰা বিদেশী লোকসকলক বহিষ্কাৰ কৰা। অসমৰ লোকসকলে আশংকা কৰিছিল যে বৃহৎ মাত্ৰাত বাংলাদেশী লোকৰ অনুপ্ৰৱেশে তেওঁলোকক স্থানীয়ভাৱে সংখ্যালঘুত পৰিণত কৰিব। তেওঁলোকৰ দাবী আছিল দেশৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হোৱা নহয়, বৰঞ্চ ভাৰতৰ ভিতৰতে নিজৰ সাংস্কৃতিক আৰু অৰ্থনৈতিক স্বাৰ্থ ৰক্ষা কৰা। ছয় বছৰ যোৰা আন্দোলনৰ পিছত চৰকাৰে তেওঁলোকৰ লগত শান্তি চুক্তি কৰে আৰু বিদেশী চিনাক্তকৰণৰ আশ্বাস দিয়ে। এইদৰে এই আঞ্চলিক আন্দোলন দেশেৰে স্বাধীনতা বিচাৰি সমাপ্ত হোৱা নাছিল।
২। মিজো আন্দোলন: মিজো আন্দোলন প্ৰথমে ভাৰতৰ পৰা পৃথক হোৱাৰ মানসেৰে আৰম্ভ হৈছিল যদিও শেষত মিজোসকলৰ বাবে ভাৰতৰ ভিতৰতে পৃথক ৰাজ্য বিচাৰি সমাপ্তি ঘটে। ১৯৮৭ চনত মিজোৰামক পূৰ্ণ ৰাজ্যৰ মৰ্যাদা দিয়া হয়। ইয়াৰ জৰিয়তে উগ্ৰপন্থীয়েও শান্তিপূৰ্ণ উপায়েৰে নিজৰ দাবী পূৰণ কৰিব পাৰে বুলি প্ৰমাণিত হৈছিল।
৩। দ্ৰাবিড়ীয় আন্দোলন (তামিলনাডু): তামিলনাডুৰ দ্ৰাবিড়ীয় আন্দোলন আছিল এক শক্তিশালী আঞ্চলিক আন্দোলন। এই আন্দোলনে দ্ৰাবিড়ীয় সংস্কৃতি আৰু জীৱন-প্ৰণালীক উচ্চ পৰ্যায়ত দাঙি ধৰিব বিচাৰিছিল, কিন্তু ই ভাৰতৰ পৰা পৃথক দেশৰ দাবী কেতিয়াও দাঙি ধৰা নাছিল।
এই উদাহৰণসমূহে প্ৰমাণ কৰে যে আঞ্চলিক আন্দোলনসমূহ কেৱল স্থানীয় সমস্যা, সাংস্কৃতিক স্বাভিমান আৰু উন্নয়নৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি সংঘটিত হ’ব পাৰে আৰু সেইবোৰক গণতান্ত্ৰিক উপায়েৰে সমাধান কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত দেশৰ ঐক্য আৰু অখণ্ডতা অক্ষুণ্ণ থাকে।
৯। ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইৰ পৰা অহা আঞ্চলিক দাবীবোৰে বৈচিত্র্যৰ সৈতে ঐক্যৰ নীতিৰ দৃষ্টান্ত দাঙি ধৰে। তুমি একমতনে? যুক্তি দর্শোৱা।
উত্তৰঃ মই এই কথাৰ সৈতে সম্পূৰ্ণ একমত যে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ আঞ্চলিক দাবীসমূহে বৈচিত্ৰ্যৰ সৈতে ঐক্যৰ নীতিৰ এক শক্তিশালী দৃষ্টান্ত উপস্থাপন কৰে। বিভিন্ন আঞ্চলিক আশা-আকাংক্ষা, প্ৰতিবাদ আৰু আন্দোলনে ভাৰতৰ গণতান্ত্ৰিক ব্যৱস্থাত ঐক্যৰ লগতে বৈচিত্ৰ্য কঢ়িয়াই আনে।
সমৰ্থনত যুক্তি:
(ক) গণতান্ত্ৰিক প্ৰক্ৰিয়াৰ অংশ: আঞ্চলিক আকাংক্ষাসমূহ প্ৰকৃততে এক গণতান্ত্ৰিক প্ৰক্ৰিয়াৰ স্বাভাৱিক অংশ। এনে সমস্যাসমূহ বিশ্বৰ অন্যান্য বৃহৎ গণতান্ত্ৰিক দেশতো পোৱা যায়। ভাৰতৰ দৰে এখন বিশাল আৰু বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ দেশত এনে ধৰণৰ সমস্যাসমূহ থাকিবই, যি ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্মাণ প্ৰক্ৰিয়াৰেই এক অংশ।
(খ) আলোচনাৰ মাধ্যমেই শ্ৰেষ্ঠতম পথ: দমনমূলক পদক্ষেপৰ সলনি গণতান্ত্ৰিক আলোচনাৰ মাধ্যমেৰে আঞ্চলিক আন্দোলনৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱাটোৱেই এনে আন্দোলনৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ শ্ৰেষ্ঠ পদ্ধতি। মিজোৰাম, পঞ্জাৱ, অসম আদিৰ দৰে বহুতো ৰাজ্যত বিৰাজ কৰা বহুতো আঞ্চলিক সমস্যা গণতান্ত্ৰিক প্ৰক্ৰিয়াৰে সমাধান কৰা হৈছিল। মিজোৰামৰ উদাহৰণে দেখুৱাইছে যে ৰাজনৈতিক বিবাদ নিষ্পত্তিয়ে সন্ত্ৰাসবাদী সমস্যাকো ফলপ্ৰসূভাৱে সমাধান কৰে।
(গ) ক্ষমতা বিতৰণৰ প্ৰয়োজনীয়তা: আন্দোলনে ক্ষমতা বিতৰণৰ গুৰুত্বক পোহৰলৈ আনে। দেশৰ অৰ্থনৈতিক উন্নয়ন আৰু ৰাজনৈতিক সজাগতা বৃদ্ধিৰ লগে লগে বৃহৎ সংখ্যক গোটে ৰাজ্যৰ ক্ষমতাত অধিক প্ৰতিনিধিত্ব বিচাৰে। এই অঞ্চলসমূহে দেশৰ ভাগ্য নিৰ্ধাৰণত ভূমিকা পালন কৰাৰ অধিকাৰ পোৱা উচিত।
(ঘ) ভাৰতীয় ৰাজনৈতিক পদ্ধতিৰ যুক্তৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰকৃতি: ভাৰত এখন যুক্তৰাষ্ট্ৰীয় দেশ। আমাৰ সাংবিধানিক পিতৃসকলে আঞ্চলিক আকাংক্ষাৰ বাবে যথেষ্ট গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছিল। ভাৰতে গ্ৰহণ কৰা যুক্তৰাষ্ট্ৰীয় ব্যৱস্থাটো এক নমনীয় ব্যৱস্থা। কিছুমান বিশেষ অঞ্চল, যেনে- জম্মু-কাশ্মীৰ, উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যসমূহে কিছুমান বিশেষ ব্যৱস্থা আৰু ক্ষমতা লাভ কৰিছে। সংবিধানে বিভিন্ন জনজাতিক তেওঁলোকৰ সংস্কৃতি আৰু ভাষাৰ সংৰক্ষণৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিছে। এই ব্যৱস্থাসমূহে বহুতো আঞ্চলিক আকাংক্ষাৰ সমাধানত সহায় কৰি ঐক্যক সুদৃঢ় কৰিছে।
১০। এই পাঠটি পঢ়া আৰু তলত উল্লেখিত প্ৰশ্নৰ উত্তৰ কৰাঃ—
ভূপেন হাজৰিকাৰ গীতসমূহৰ এটা গীত ঐক্য সম্পর্কীয় বিষয়ৰ সৈতে জড়িত;…… উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ সাতখন ৰাজ্য এগৰাকী মাতৃৰ সাতভনী……..মেঘালয়ে নিজাকৈ পথ লৈছে-অৰুণাচলো পৃথক হ’ল আৰু মিজোৰামে অসমৰ পদুলি পথত ওলাই দবা হিচাপে আন এজনী ছোৱালীক বিবাহ কৰিবলৈ প্ৰস্তুত।
এই গীতটোৱে বৰ্তমানৰ অসমত থকা অন্যান্য ক্ষুদ্ৰজাতিবোৰৰ সৈতে অসমীয়াৰ ঐক্য বজাই ৰাখিবলৈ নিৰ্ধাৰণ কৰাতে অন্ত পেলাইছে। — ‘কাৰ্বি আৰু মিচিং ভাই-ভনীসকল আমাৰ মৰমৰ’ — সঞ্জীৱ বৰুৱা।
(ক) কবি বা গীতিকাৰে কি ঐক্যৰ কথা কৈছে?
উত্তৰঃ কবি বা গীতিকাৰ ভূপেন হাজৰিকাই ইয়াতে কোৱা ঐক্যটো হৈছে, উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সাতোখন ৰাজ্যৰ মাজত থকা পাৰস্পৰিক মৰম আৰু ভাতৃত্ববোধৰ একতা। তেওঁ সাতখন ৰাজ্যক ‘এগৰাকী মাতৃৰ সাতভনী’ বুলি উল্লেখ কৰিছে, যিয়ে এই অঞ্চলটোৰ ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক সাদৃশ্যৰ মাজত থকা ঐক্যক সূচাইছে।
(খ) উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চল পূর্বকালীন অসমৰ পৰা কিয় পৃথক হৈছিল?
উত্তৰঃ উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যসমূহ পূৰ্বৰ অসমৰ পৰা পৃথককৈ সৃষ্টি হোৱাৰ কাৰণ আছিল কিছুমান নিৰ্দিষ্ট সাংস্কৃতিক, ভাষিক, ধৰ্মীয় আৰু সামাজিক পাৰ্থক্যজনিত কাৰণ। অসমত বসবাস কৰা বহু জনজাতিৰ একে ভাষা বা সংস্কৃতি বা ধৰ্ম নাছিল। তেওঁলোকে নিজৰ স্বকীয় পৰিচয়, ভাষা আৰু সংস্কৃতিৰ সংৰক্ষণ বিচাৰিছিল আৰু লগতে অৰ্থনৈতিক উন্নয়নত অধিক প্ৰতিনিধিত্ব বিচাৰিছিল। সেয়েহে, এই জনজাতিসমূহৰ আশা-আকাংক্ষা পূৰণৰ বাবে পৃথক ৰাজ্য গঠন কৰাটো প্ৰয়োজনীয় আছিল। এই ধৰণেৰে মেঘালয়, মিজোৰাম আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশৰ দৰে ৰাজ্যসমূহ সৃষ্টি হৈছিল।
(গ) তুমি ভাবানে যে ঐক্যৰ একেটা বিষয় ভাৰতবৰ্ষৰ সকলো প্রদেশতে প্রযোজ্য? কিয়?
উত্তৰঃ ঐক্যৰ একেটা বিষয় ভাৰতবৰ্ষৰ সকলো প্ৰদেশতে প্ৰযোজ্য নহয়।
কাৰণ: উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত পৰিলক্ষিত হোৱা ভৌগোলিক, সামাজিক আৰু ঐতিহাসিক সাংস্কৃতিক একতা ভাৰতৰ অন্যান্য বৃহৎ অঞ্চলত তেনেদৰে দেখা নাযায়। বৰ্তমান ভাৰতৰ বেছিভাগ অঞ্চলকে ভাষাৰ বিশাল বিভিন্নতা, বেলেগ বেলেগ সংস্কৃতি আৰু অৰ্থনৈতিক উন্নয়নৰ ভিন্নতাৰে জুখিব পাৰি। আনহাতে, উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ লোকৰ মাজত আন অঞ্চলৰ তুলনাত একধৰণৰ সু-সম্পৰ্ক, সাদৃশ্য আৰু একতা দেখিবলৈ পোৱা যায়, যিটো ঐতিহাসিকভাৱে তেওঁলোকৰ মাজত গঢ় লৈ উঠা ‘ভাতৃত্ববোধ’ৰ পৰিচায়ক। সেয়েহে, উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ দৰে ‘সাতভনী’ৰ ধাৰণা সমগ্ৰ ভাৰতৰ বাবে একে ধৰণে প্ৰযোজ্য নহ’বও পাৰে।
আঞ্চলিক আকাংক্ষাবোৰ – সঘনাই সোধা প্ৰশ্ন
Get Free NCERT PDFs
If you want to download free PDFs of any chapter, click the link below and join our WhatsApp group:
