Class 11 ৰাজনীতি বিজ্ঞান অধ্যায় ১১ – ৰাজনৈতিক তত্ত্ব – এটি পৰিচয় – সম্পূৰ্ণ প্ৰশ্নোত্তৰ সহ | AHSEC (ASSEB) অসমীয়া মাধ্যম
এঘাৰ শ্ৰেণীৰ ৰাজনীতি বিজ্ঞান অধ্যায় ১১ – ৰাজনৈতিক তত্ত্ব – এটি পৰিচয় সম্পূৰ্ণ সমাধান (AHSEC-ASSEB – অসমীয়া মাধ্যম)
ৰাজনৈতিক তত্ত্ব হৈছে ৰাজনৈতিক ঘটনা, ধাৰণা আৰু প্ৰক্ৰিয়াৰ বুদ্ধিবৃত্তিক অধ্যয়ন। ই ৰাজনীতি বিজ্ঞানৰ এটি শাখা যি চৰকাৰ, ৰাজত্ব, ক্ষমতা, অধিকাৰ আৰু সামাজিক সংগঠনৰ ভিত্তিত অধ্যয়ন কৰে। এই অধ্যায়ত ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ মৌলিক বিষয়সমূহ, ইতিহাস, ধাৰণাসমূহ আৰু আধুনিক প্ৰৱণতাসমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে। বিজ্ঞানভিত্তিক বিশ্লেষণ আৰু দৰ্শনিক চিন্তাধাৰাৰ সহায়ত, ৰাজনৈতিক তত্ত্বক সমাজ আৰু চৰকাৰৰ একো আহৰণি বুলি বুজা হয়।
✅ এই অধ্যায়ত কি শিকিব:
- ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ অৰ্থ আৰু পৰিধি
- প্ৰাচীন আৰু আধুনিক ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ মূল দৃষ্টিভংগী
- ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ মূল বিষয়সমূহ
- ভাৰতীয় ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ প্ৰাসংগিকতা
- ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ ব্যৱহাৰিক উপযোগিতা
🎯 অস্পীন একেডেমীৰ সুবিধা:
- AHSEC (ASSEB) পাঠ্যক্ৰমৰ সম্পূৰ্ণ সমাধান
- সহজ ভাষাত বুজা যাবলগীয়া স্পষ্ট উত্তৰ
- অসমীয়া মাধ্যমৰ শিক্ষাৰ্থীৰ বাবে সুবিধাজনক পাঠ
- বিশ্লেষণাত্মক আৰু সংগ্ৰহীত তথ্যৰ সৈতে পাঠ্যভিত্তিক সন্নিৱিষ্টি
Class 11 Political Science (ৰাজনীতি বিজ্ঞান) AHSEC/ASSEB Latest Syllabus | Assamese Medium Chapter-wise Solutions PDF
Limited Time Offer!
(For AHSEC/ASSEB Class 11 Political Science, Latest Syllabus)
Get complete preparation for Class 11 Political Science (Assamese Medium) with chapter-wise solutions PDF.
Includes detailed answers, definitions, solved examples, and conceptual explanations as per the latest AHSEC/ASSEB syllabus.
Perfect for self-study, homework help, and exam revision!
ৰাজনৈতিক তত্ত্ব – এটি পৰিচয় (POLITICAL THEORY-AN INTRODUCTION)
পাঠভিত্তিক প্রশ্নোত্তৰ
১। ৰাজনৈতিক তত্ত্ব সম্পর্কে তলৰ কোনবোৰ উক্তি শুদ্ধ বা অশুদ্ধ?
(ক) ৰাজনৈতিক তত্ত্বই ৰাজনৈতিক অনুষ্ঠানৰ ভিত্তি গঢ় দিয়া আদৰ্শৰ বিষয়ে আচোলনা কৰে।
উত্তৰঃ শুদ্ধ
(খ) ৰাজনৈতিক তত্ত্বই বিভিন্ন ধৰ্মৰ মাজৰ সম্পর্ক ব্যাখ্যা কৰে।
উত্তৰঃ অশুদ্ধ
(গ) ৰাজনৈতিক তত্ত্বই সমতা আৰু স্বাধীনতাৰ নিচিনা অৱধাৰণাসমূহৰ অৰ্থ ব্যাখ্যা কৰে।
উত্তৰঃ শুদ্ধ
(ঘ) ৰাজনৈতিক তত্ত্বই ৰাজনৈতিক দলৰ সাফল্যৰ ভৱিষ্যদ্বাণী কৰে।
উত্তৰঃ অশুদ্ধ
২। ৰাজনীতিৰ পৰিসৰ ৰাজনীতিবিদসকলৰ কাৰ্যতকৈ বহুত বেছি। “এই উক্তিটো তুমি সমর্থন কৰানে?” উদাহৰণ দিয়া।
উত্তৰঃ হয়, মই এই উক্তিটো সম্পূৰ্ণৰূপে সমৰ্থন কৰোঁ যে ৰাজনীতিৰ পৰিসৰ ৰাজনীতিবিদসকলৰ কাৰ্যতকৈ বহুত বেছি।
এইটো সত্য যে বহুতো ৰাজনীতিবিদে নিজৰ স্বাৰ্থ পূৰণৰ বাবে ৰাজনীতিক প্ৰয়োগ কৰে আৰু ইয়াক ক্ষমতা আহৰণৰ আহিলা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰে। তেওঁলোকৰ বাবে ৰাজনীতি ৰাজহুৱা পদবী লাভৰ সৰ্বোত্তম উপায় হ’ব পাৰে। কিন্তু যদিও ৰাজনীতিবিদসকল চৰকাৰৰ এক অপৰিহাৰ্য অংশ, তথাপি ৰাজনীতিৰ ক্ষেত্ৰখন কেৱল তেওঁলোকৰ ক্ৰিয়াকলাপতে সীমাবদ্ধ নহয়।
ৰাজনীতি এটা বিস্তৃত ধাৰণা কাৰণ ইয়াৰ অন্তৰ্গত:
(ক) সামূহিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ: এখন সমাজত অজস্ৰ আলোচনা অনুষ্ঠিত হয় যাৰ পৰিণতিত সামূহিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰা হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, এখন গাঁৱত পানী যোগানৰ ব্যৱস্থা কেনেকৈ কৰা হ’ব বা বিদ্যালয়ৰ প্ৰশাসনিক নিয়ম কি হ’ব— এইবোৰ ৰাজনৈতিক ক্ৰিয়া যদিও ৰাজনীতিবিদৰ দ্বাৰা সম্পূৰ্ণৰূপে নিয়ন্ত্ৰিত নহয়।
(খ) চৰকাৰ আৰু জনসাধাৰণৰ সম্পৰ্ক: চৰকাৰৰ কাৰ্যকলাপ আৰু জনসাধাৰণৰ আশা-আকাংক্ষাৰ সৈতে ৰাজনীতি জড়িত। জনসাধাৰণে চৰকাৰৰ নীতিসমূহক সমৰ্থন বা বিৰোধিতা কৰে।
(গ) ক্ষমতা আৰু প্ৰভাৱৰ সংগ্ৰাম: ৰাজনীতিয়ে জনসাধাৰণৰ সংগ্ৰাম আৰু ক্ষমতাৰ বিতৰণক সূচায়। উদাহৰণস্বৰূপে, যেতিয়া একোটা দল বা গোটৰ লোকে নিজৰ অধিকাৰৰ বাবে আন্দোলন কৰে, তেতিয়াও সেইটো এক ৰাজনৈতিক ক্ৰিয়া।
উদাহৰণ: যেতিয়া কোনো প্ৰকৃতি সুৰক্ষা গোটৰ সদস্যসকলে এখন অৰণ্য কাটি ঔদ্যোগিক পাৰ্ক স্থাপন কৰাৰ চৰকাৰী সিদ্ধান্তৰ বিৰুদ্ধে শান্তিপূৰ্ণ প্ৰতিবাদ কৰে, তেতিয়া তেওঁলোকে ৰাজনীতিৰ অংশ গ্ৰহণ কৰে। এই ক্ৰিয়াটোৱে তেওঁলোকৰ জীৱন আৰু পৰিৱেশক প্ৰভাৱিত কৰা সামূহিক সিদ্ধান্তক প্ৰভাৱিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে, যদিও তেওঁলোক ৰাজনীতিবিদ নহয়।
৩। “গণতন্ত্ৰৰ সাফল্যৰ বাবে জাগ্রত নাগৰিকৰ প্ৰয়োজন”- মন্তব্য দিয়া।
উত্তৰঃ এইটো শতকৰা শতক সঁচা যে প্ৰকৃত গণতন্ত্ৰ তেতিয়াহে কাৰ্যক্ষম হ’ব যেতিয়া জাগ্রত নাগৰিকে দেশৰ প্ৰশাসনত নিজস্ব অৰিহণা আগবঢ়াব।
অংশগ্ৰহণৰ গুৰুত্ব: জনসাধাৰণৰ সক্ৰিয় অংশগ্ৰহণৰ অবিহনে গণতন্ত্ৰ কেৱল দলীয় একনায়কত্বলৈ নিম্নগামী হয়। গণতন্ত্ৰৰ সাফল্য সেইসকল প্ৰবুদ্ধ নাগৰিকৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল যিসকল নিজৰ অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্য সম্পর্কে সচেতন।
গণতন্ত্ৰৰ স্তম্ভ: নাগৰিকসকল গণতন্ত্ৰৰ প্ৰকৃত স্তম্ভ। গণতন্ত্ৰক ‘জনসাধাৰণৰ দ্বাৰা জনসাধাৰণৰ বাবে গঠিত চৰকাৰ’ হিচাপে সংজ্ঞাবদ্ধ কৰা হৈছে। সেয়েহে, নাগৰিকসকল শিক্ষিত, সতৰ্ক আৰু বিজ্ঞ হোৱা বাঞ্ছনীয়।
নিয়ন্ত্ৰণৰ আৱশ্যকতা: নাগৰিকে ক্ষমতা আৰু কৰ্তৃত্বৰ অপব্যৱহাৰৰ বিৰুদ্ধে সতৰ্ক হোৱা উচিত। তেওঁলোকে জনপ্ৰতিনিধিসকলৰ ক্ৰিয়াকলাপ সম্পর্কে মনোযোগ নিবন্ধ কৰা উচিত আৰু জনমত গঠনৰ দ্বাৰা চৰকাৰৰ ক্ৰিয়াকলাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা উচিত।
দায়বদ্ধতা নিশ্চিতকৰণ: কেৱল ভোটদান কৰাটোৱেই যথেষ্ট নহয়। নিৰ্বাচিত প্ৰতিনিধিসকলৰ দায়বদ্ধতা সম্পর্কে জনসাধাৰণ নিশ্চিত হ’ব লাগিব।
অন্য অৰ্থত, নাগৰিকসকল নিৰন্তৰভাৱে জাগ্রত হ’ব লাগিব। কেৱল জাগ্রত নাগৰিকেহে প্ৰকৃত স্বাধীনতা উপভোগ কৰিব পাৰে আৰু গণতন্ত্ৰক সফলতাৰে চলাই নিব পাৰে।
৪। ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ অধ্যয়ন আমাৰ বাবে কি ধৰণে উপকাৰী? ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ চাৰিটা উপকাৰিতা চিনাক্ত কৰা।
উত্তৰঃ ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ অধ্যয়ন আমাৰ বাবে অত্যন্ত উপকাৰী কাৰণ ইয়াৰ অন্তৰ্গত ৰাষ্ট্ৰ, চৰকাৰ, ৰাজনৈতিক দল, ৰাজনৈতিক অনুষ্ঠানৰ উৎপত্তি, সিহঁতৰ সংগঠন আদিৰ যুক্তি নিৰ্ভৰ, প্ৰণালীবদ্ধ আৰু বিজ্ঞানসম্মত বিশ্লেষণ।
ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ অধ্যয়নে নিম্নোক্ত ধৰণে আমাক উপকৃত কৰে:
(ক) ৰাষ্ট্ৰলৈ সঠিক অৰিহণা যোগাবলৈ সক্ষম কৰে:
নাগৰিক হিচাপে আমি ভোটাধিকাৰ সাব্যস্ত কৰোঁ আৰু কেতিয়াবা ৰাজহুৱা পদবীত কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰাৰো আৱশ্যক হয়। এনে সুযোগ আহিলে যুক্তিপূৰ্ণভাৱে পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিবলৈ আমাৰ ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ ভাল জ্ঞান থকা আৱশ্যক। ৰাজনৈতিক আদৰ্শ আৰু নীতিৰ সঠিক জ্ঞানে উন্নত সেৱা আগবঢ়াবলৈ আমাক সক্ষম কৰে।
(খ) নাগৰিকৰ অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্য সম্পর্কে জ্ঞান প্ৰদান কৰে:
ৰাজনৈতিক তত্ত্বই আমাৰ অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্য সম্পর্কে আমাক প্ৰবুদ্ধ কৰে। মৰ্যাদা সহকাৰে জীৱন যাপন কৰিবলৈ অধিকাৰৰ আৱশ্যকতা আছে। ইয়াৰ অধ্যয়নে আমাক নাগৰিক হিচাপে আমাৰ কৰণীয়খিনি কৰিবলৈ সক্ষম কৰে আৰু ৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰতি আমাৰ দায়বদ্ধতা সম্পর্কে জ্ঞান প্ৰদান কৰে।
(গ) ৰাজনৈতিক তথ্য আৰু আদৰ্শৰ ভিত্তি যোগায়:
স্বাধীনতা, সমতা, ধৰ্মনিৰপেক্ষতা আদি ৰাজনৈতিক আদৰ্শসমূহ কেৱল মনোগত ধাৰণা নহয়, ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে এইকেইটা এনে কিছুমান আদৰ্শ যিয়ে আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনত প্ৰভাৱ বিস্তাৰ কৰে। আমি বিদ্যালয়, কাৰ্যালয় আদিত বৈষম্যৰ সম্মুখীন হ’লে, ৰাজনৈতিক তত্ত্বই আমাক মনত পেলাই দিয়ে যে এনে বৈষম্যমূলক আচৰণ সঠিক নহয় আৰু ইয়াক বিলুপ্ত কৰা উচিত।
(ঘ) আমাৰ দেশৰ সমস্যাসমূহ সমাধান কৰাত সহায় কৰে:
ৰাজনৈতিক তত্ত্বই আমাৰ দেশত বিৰাজ কৰা সমস্যাসমূহৰ বিষয়ে অৱগত কৰাৰ লগতে এইবোৰ কেনেদৰে সমাধান কৰিব পাৰি সেয়াও অৱগত কৰে। বৰ্তমান আমাৰ দেশে সম্মুখীন হোৱা অধিকাংশ সমস্যাৰে ৰাজনৈতিক ভিত্তি আছে আৰু এইবোৰ ৰাজনৈতিক হস্তক্ষেপৰ জৰিয়তে সমাধান কৰিব পাৰি।
৫। এটা ভাল/পতিয়নযোগ্য যুক্তিয়ে আনক তোমাৰ কথা শুনিবলৈ বাধ্য কৰিব পাৰে বুলি ভাবানে?
উত্তৰঃ হয়, মই ভাবোঁ যে এটা ভাল আৰু পতিয়নযোগ্য যুক্তিয়ে আনক মোৰ কথা শুনিবলৈ বাধ্য কৰিব পাৰে।
যেতিয়া কোনো এটা বিষয়ৰ সন্দৰ্ভত পৰ্যাপ্ত উদাহৰণ আৰু প্ৰমাণ সহকাৰে যুক্তি দৰ্শোৱা হয়, তেতিয়া মানুহে নিশ্চিতভাৱে শুনিব।
ইয়াৰ বাবে তথ্যৰাজি স্পষ্ট হোৱা বাঞ্ছনীয়।
ভাষা সৰল আৰু সহজবোধ্য হোৱা উচিত।
আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ’ল, যুক্তিটো সুসংগত আৰু সঠিক তথ্যভিত্তিক হ’ব লাগিব, যিয়ে শ্ৰোতাক বিশ্বাস কৰিবলৈ বাধ্য কৰে।
গতিকে, কোনো ব্যক্তিয়ে ৰাজনৈতিক বিষয় উত্থাপন কৰোঁতে পৰ্যাপ্ত উদাহৰণসহ নিশ্চিত তথ্যৰে যুক্তি দৰ্শাব লাগে, তেতিয়াহে আন লোকে সেই বক্তব্যক গুৰুত্ব সহকাৰে ল’ব।
৬। ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ অধ্যয়ন গণিত অধ্যয়নৰ নিচিনা বুলি তুমি ভাবানে? তোমাৰ উত্তৰৰ সমৰ্থনত যুক্তি দিয়া।
উত্তৰঃ ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ অধ্যয়ন গণিত অধ্যয়নৰ দৰে নহয়।
ৰাজনৈতিক তত্ত্ব | গণিত |
|---|---|
বিষয়বস্তু: শাসনৰ সৈতে জড়িত নিয়ম-নীতি, যেনে- সমতা, স্বাধীনতা, ন্যায়, ধৰ্মনিৰপেক্ষতা আদিৰ বিষয়ে ই বৰ্ণনা কৰে। | বিষয়বস্তু: ই হৈছে এক সুসংজ্ঞাবদ্ধ বিজ্ঞান য’ত নিৰ্দিষ্ট সূত্ৰাৱলী, ধাৰণা আদি অধ্যয়ন কৰা হয়। |
সংজ্ঞা আৰু ব্যাখ্যা: এক নিৰ্দিষ্ট ৰাজনৈতিক বিষয়বস্তুক ভিন্ন ধৰণে সংজ্ঞাবদ্ধ কৰিব পৰাৰ লগতে ইয়াক ভিন্ন ধৰণে হৃদয়ঙ্গম কৰিব পাৰি। উদাহৰণস্বৰূপে, ‘স্বাধীনতা’ৰ ধাৰণাটো বিভিন্ন পণ্ডিতে বিভিন্ন ধৰণে ব্যাখ্যা কৰে। | সংজ্ঞা আৰু ব্যাখ্যা: এক নিৰ্দিষ্ট ধাৰণাৰ কেৱল এটা সংজ্ঞাহে থাকিব পাৰে আৰু একোটা বিষয়বস্তুৰ সন্দৰ্ভত কেৱল এটাহে বৰ্ণনা থাকিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, 1+1 সদায় 2 হ’ব। |
প্ৰকৃতি: ই মূলত: গুণগত (Qualitative) আৰু আদৰ্শগত (Normative)। | প্ৰকৃতি: ই মূলত: পৰিমাণগত (Quantitative) আৰু বস্তুনিষ্ঠ (Objective)। |
গতিকে, ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ অধ্যয়ন গণিত অধ্যয়নৰ দৰে নহয়, কাৰণ ৰাজনৈতিক তত্ত্বৰ বিষয়বস্তুসমূহ অস্থিৰ, বিতৰ্কিত আৰু ব্যাখ্যা সাপেক্ষ, যি গণিতৰ নিৰ্দিষ্ট আৰু অপৰিৱৰ্তনীয় সূত্ৰৰ সৈতে মিলি নাযায়।
এঘাৰ শ্ৰেণীৰ ৰাজনীতি বিজ্ঞান – অধ্যায় ১১ ৰাজনৈতিক তত্ত্ব সঘনাই সোধা প্ৰশ্ন
Get Free NCERT PDFs
If you want to download free PDFs of any chapter, click the link below and join our WhatsApp group:
