Class 11 ৰাজনীতি বিজ্ঞান অধ্যায় ১২ – স্বাধীনতা – সম্পূৰ্ণ প্ৰশ্নোত্তৰ সহ | AHSEC (ASSEB) অসমীয়া মাধ্যম
এঘাৰ শ্ৰেণীৰ ৰাজনীতি বিজ্ঞান অধ্যায় ১২ – স্বাধীনতা সম্পূৰ্ণ সমাধান (AHSEC-ASSEB – অসমীয়া মাধ্যম)
স্বাধীনতা শব্দৰ অর্থ হৈছে কোনো বাহ্যিক নিয়ন্ত্ৰণৰ অবিহনে নিজ ইচ্ছা আৰু মতামত অনুসৰি কাৰ্যসম্পাদন কৰাৰ স্বাধীন অৱস্থা। ৰাজনৈতিক বিজ্ঞানত স্বাধীনতা ব্যক্তিগত অধিকাৰ, ৰাজনৈতিক স্বাধীনতা আৰু জাতীয় স্বাধীনতাৰ বিস্তৃত আৰ্হি। এই অধ্যায়ত স্বাধীনতাৰ বিভিন্ন দিশ, ইতিবাচক আৰু নেতিবাচক স্বাধীনতা, আৰু স্বাধীনতাৰ আদৰ্শ আৰু তাৰ গুৰুত্ব আলোচনা কৰা হৈছে। মহাত্মা গান্ধীৰ স্বৰাজৰ ধাৰণা আৰু স্বাধীনতাৰ আদর্শই ভাৰতীয় ৰাজনৈতিক চিন্তাধাৰাত এক গভীৰ স্থান লাভ কৰিছে।
✅ এই অধ্যায়ত কি শিকিব:
- স্বাধীনতাৰ অৰ্থ আৰু ধাৰণা
- নৈতিক, ৰাজনৈতিক আৰু সামাজিক স্বাধীনতাৰ দিশসমূহ
- ইতিবাচক আৰু নেতিবাচক স্বাধীনতাৰ পাৰ্থক্য
- মহাত্মা গান্ধীৰ স্বৰাজ আৰু স্বাধীনতাৰ আদৰ্শ
- স্বাধীনতাৰ গুৰুত্ব আৰু প্ৰাসংগিকতা
🎯 অস্পীন একেডেমীৰ সুবিধা:
- নতুন AHSEC (ASSEB) পাঠ্যক্ৰমৰ সম্পূৰ্ণ সমাধান
- সহজ ভাষাত স্পষ্ট আৰু বুজাব পৰা উত্তৰ
- অসমীয়া মাধ্যমৰ শিক্ষাৰ্থীৰ বাবে সুবিধাজনক পাঠ
- বিশ্লেষণাত্মক আৰু মিলিত তথ্যৰ সৈতে শিক্ষামূলক উপস্থাপনা
Class 11 Political Science (ৰাজনীতি বিজ্ঞান) AHSEC/ASSEB Latest Syllabus | Assamese Medium Chapter-wise Solutions PDF
Limited Time Offer!
(For AHSEC/ASSEB Class 11 Political Science, Latest Syllabus)
Get complete preparation for Class 11 Political Science (Assamese Medium) with chapter-wise solutions PDF.
Includes detailed answers, definitions, solved examples, and conceptual explanations as per the latest AHSEC/ASSEB syllabus.
Perfect for self-study, homework help, and exam revision!
স্বাধীনতা (FREEDOM)
পাঠভিত্তিক প্রশ্নোত্তৰ
১। স্বাধীনতা মানে কি বুজা? ব্যক্তি স্বাধীনতা আৰু ৰাষ্ট্ৰৰ স্বাধীনতাৰ মাজত সম্পৰ্ক আছেনে?
উত্তৰঃ বাহ্যিক বাধা-নিষেধ নথকাকৈ এজন ব্যক্তিয়ে যি কৰিবলৈ ইচ্ছা কৰে সেইটো কৰিবলৈ সক্ষম হোৱাটোৱে স্বাধীনতা বুলি নুবুজায়। যদি কোনো সমাজত কোনো সীমাবদ্ধতা নাথাকে, তেন্তে ইয়াৰ ফলত সমাজত আইন-শৃংখলাজনিত সমস্যাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে। প্ৰকৃত স্বাধীনতাৰ অৰ্থ হৈছে আনৰ ক্ষতিসাধন নকৰাকৈ কাম কৰাৰ অধিকাৰ। এই পৰিৱেশত মানুহে নিজৰ বিকাশ সাধন কৰিব পাৰে বা নিজৰ মনৰ ভাব প্ৰকাশ কৰিব পাৰে।
ব্যক্তি স্বাধীনতা আৰু ৰাষ্ট্ৰৰ স্বাধীনতাৰ মাজত এক ঘনিষ্ঠ সম্পৰ্ক বিদ্যমান। ৰাষ্ট্ৰৰ স্বাধীনতাৰ অৰ্থ হৈছে দেশখন আন কোনো দেশৰ অধীন নহয়। ইয়াৰ তাৎপৰ্য হৈছে ৰাষ্ট্ৰখনে নিজেই স্বাধীনভাৱে সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিব পাৰে। জনসাধাৰণৰ তেতিয়াহে সম্পূৰ্ণ বিকাশ সাধন হ’ব, যেতিয়া ৰাষ্ট্ৰখন মুক্ত আৰু স্বতন্ত্ৰ হয়। কোনো বিদেশী শক্তিৰ অধীন হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত জনসাধাৰণে বিদেশী শাসকৰ নিৰ্দেশনা পালন কৰিবলগীয়া হয়। ১৯৪৭ চনৰ আগষ্ট মাহৰ পূৰ্বে ভাৰতত এনেকুৱাই হৈছিল। ব্যক্তিৰ সৰ্বাত্মক বিকাশৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰৰ স্বাধীনতা অতি জৰুৰী। সেয়েহে, জনসাধাৰণে বিদেশীৰ শাসনৰ পৰা দেশৰ স্বাধীনতা লাভৰ বাবে উৎসৰ্গা কৰে।
২। স্বাধীনতাৰ সকাৰাত্মক আৰু নকাৰাত্মক ধাৰণাৰ মাজত পাৰ্থক্য কি কি?
উত্তৰঃ স্বাধীনতা শব্দটোৰ দুটা ফাল আছে – সকাৰাত্মক স্বাধীনতা আৰু নকাৰাত্মক স্বাধীনতা।
নকাৰাত্মক স্বাধীনতাই এনে এক ক্ষেত্ৰক বুজায় য’ত ব্যক্তি অলংঘনীয় হয়, অৰ্থাৎ এই পৰিসৰত সংশ্লিষ্ট ব্যক্তিয়ে যি কৰিবলৈ বিচাৰে, সেইটোৱেই কৰিব পাৰে। এই ক্ষেত্ৰত কোনো বাহ্যিক কৰ্তৃপক্ষই হস্তক্ষেপ কৰিব নোৱাৰে। হস্তক্ষেপহীনতাৰ এই পৰিসৰ ন্যূনতম হোৱা উচিত। যদি এই পৰিসৰৰ বিস্তৃতি অতি কম হয়, তেন্তে মানৱ মৰ্যাদা সীমিত হৈ পৰে।
আনহাতে, সকাৰাত্মক স্বাধীনতাই ৰাজনৈতিক, সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিক ক্ষেত্ৰৰ সেই অৱস্থাসমূহ সূচায় যিয়ে এজন ব্যক্তিৰ আভ্যন্তৰীণ সম্ভাৱনাক বিকশিত কৰাত সহায় কৰে। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে নিবনুৱা সমস্যা, দৰিদ্ৰতা আদিৰ পৰা মুক্তি, এজন ব্যক্তিৰ অভাৱ পূৰণৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে স্বাধীনতা, স্ব-নিৰ্দেশিত সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ অধিকাৰ, শিক্ষাৰ অধিকাৰ আৰু আনুষংগিক সুবিধা লাভ কৰা।
৩। সামাজিক বাধা-নিষেধ মানে কি? স্বাধীনতা উপভোগৰ বাবে বাধা-নিষেধৰ প্ৰয়োজনীয়তা আছেনে?
উত্তৰঃ সামাজিক বাধা-নিষেধৰ অৰ্থ হৈছে খাদ্যাভ্যাস, সাজ-পোছাক, আচাৰ-ব্যৱহাৰ, ধৰ্মীয় অনুশীলন, সামাজিক ৰীতি-নীতি আদিৰ সন্দৰ্ভত জনসাধাৰণৰ ওপৰত আৰোপ কৰা সীমাবদ্ধতা। প্ৰত্যেক সমাজে ইয়াৰ সদস্যসকলৰ পৰা এক নিৰ্দিষ্ট ধৰণে আচৰণ কৰা, এক নিৰ্দিষ্ট ধৰণৰ আহাৰ গ্ৰহণ কৰা, এক নিৰ্দিষ্ট পোছাক পৰিধান কৰাৰ দাবী কৰে। যদি এখন সমাজৰ লোকসকলক নিজে বিচৰা ধৰণে কাম কৰিবলৈ সম্পূৰ্ণ স্বাধীনতা দিয়া হয়, তেন্তে ইয়াৰ ফলত সমাজত আইনহীনতা, বিশৃংখলা আৰু অনৈক্যৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে। সেইবাবেই, প্ৰতিটো সম্প্ৰদায় বা সমাজে সামূহিক কল্যাণৰ স্বাৰ্থত কিছুমান সীমাবদ্ধতা আৰোপ কৰে। অৱশ্যে, এই সীমাবদ্ধতাসমূহে ইয়াৰ সদস্যসকলৰ স্বাধীনতা খৰ্ব কৰিব নালাগে। ই আন ব্যক্তিসকলৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পেলোৱা বা তেওঁলোকৰ অনিষ্ট কৰা কাম হ’ব নালাগিব। ই এনে হোৱা উচিত যাতে সমাজত নিয়ম-শৃংখলা অটুট থাকে। সেয়েহে, এনেধৰণৰ বাধা-নিষেধ যুক্তিসংগত আৰু ন্যায়সংগত হোৱা উচিত, আৰু যুক্তিৰে সমৰ্থন কৰিব পৰা হ’ব লাগিব, লগতে অত্যধিক হ’ব নালাগিব।
এনে সীমাবদ্ধতা বা বাধা-নিষেধে স্বাধীনতাত প্ৰতিবন্ধকতা সৃষ্টি নকৰে, বৰং এনে এক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰে য’ত সমাজৰ সকলো সদস্যই স্বাধীনতা উপভোগ কৰিব পাৰে। অন্য অৰ্থত, স্বাধীনতা উপভোগ কৰিবলৈ যুক্তিসংগত আৰু ন্যায়সংগত সামাজিক বাধা-নিষেধৰ প্ৰয়োজন আছে।
৪। নাগৰিকৰ স্বাধীনতা ৰক্ষণাবেক্ষণত ৰাষ্ট্ৰৰ ভূমিকা কি?
উত্তৰঃ নাগৰিকৰ স্বাধীনতা ৰক্ষা কৰাত ৰাষ্ট্ৰৰ ভূমিকা সন্দৰ্ভত ভিন ভিন ধাৰণা আগবঢ়োৱা হৈছে। একাংশ লোকে ভাবে যে ৰাষ্ট্ৰ আৰু আইনে স্বাধীনতা উপভোগ কৰাত বহুতো বাধা সৃষ্টি কৰে। তেওঁলোকৰ মতে যিমানেই অধিক আইন প্ৰণয়ন কৰা হয়, স্বাধীনতা সিমানেই হ্ৰাস পায়। তেওঁলোকে ভাবে যে আইনে ব্যক্তিৰ স্বাধীনতাক সীমিত কৰে। এই দৃষ্টিভংগীটো শুদ্ধ বা যুক্তিযুক্ত নহয়, কিয়নো আইন অবিহনে সমাজত বিশৃংখলাৰ সৃষ্টি হ’ব। ই এনে এক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি কৰিব য’ত ক্ষমতাৱানেই ন্যায় বুলি বিবেচিত হ’ব। এনে পৰিৱেশে দুৰ্বল আৰু দৰিদ্ৰ লোকসকলৰ ওপৰত অত্যাচাৰৰ সূচনা কৰিব। আচল কথাটো এয়ে যে প্ৰতিখন সমাজত ইয়াৰ সদস্যসকলৰ আচৰণ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ কিছুমান আইনৰ প্ৰয়োজন হয়। ইয়াৰ জৰিয়তে স্বাধীনতা কৰ্তন নহয়, বৰং স্বাধীনতাৰ চৰ্ত বৃদ্ধি হয়। এইটো সঁচা যে জনসাধাৰণৰ ওপৰত সীমাবদ্ধতা আৰোপ কৰিলে তেওঁলোকৰ কিছু অসুবিধা হ’ব পাৰে। কিন্তু স্বাধীনতা উপভোগৰ লক্ষ্যৰে এই অসুবিধা বা অস্বস্তিসমূহ গ্ৰহণ কৰিব লাগিব। অন্য অৰ্থত, সকলোৰে সাধাৰণ কল্যাণৰ বাবে সীমাবদ্ধতা বা বাধা-নিষেধৰ প্ৰয়োজনীয়তা আছে। ইয়াৰ অবিহনে কোনো সমাজত শান্তি-শৃংখলা স্থাপন হ’ব নোৱাৰে বা দীৰ্ঘদিন ধৰি বৰ্তি থাকিব নোৱাৰে। সেয়েহে জন লকে কৈছিল, “আইন নাথাকিলে, স্বাধীনতা বিৰাজ নকৰে।” অৱশ্যে, এই সীমাবদ্ধতাসমূহ যুক্তিসংগত, ন্যায্য আৰু বিধিসম্মতভাৱে শুদ্ধ হ’ব লাগিব। গতিকে, সমাজ বা দেশত নাগৰিকৰ স্বাধীনতা সুৰক্ষিত কৰাত ৰাষ্ট্ৰই এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
৫। মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতা কি? তোমাৰ মতে মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতাৰ যুক্তিসংগত বাধা কি কি? উদাহৰণ দিয়া।
উত্তৰঃ নিজৰ বক্তব্য শব্দ বা লিখনৰ জৰিয়তে মুক্তভাৱে প্ৰকাশ কৰাৰ বাবে উপভোগ কৰা অধিকাৰেই হৈছে মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতা। ই বাক্ স্বাধীনতা আৰু প্ৰকাশনৰ স্বাধীনতাক বুজায়। জন ষ্টুৱাৰ্ট মিল আছিল মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতাৰ এজন শক্তিশালী সমৰ্থক। তেওঁ এই মত পোষণ কৰিছিল যে স্বাধীনতাক কোনো ধৰণে সীমাবদ্ধ কৰা উচিত নহয়।
অৱশ্যে, আধুনিক সমাজে মত প্ৰকাশৰ সম্পূৰ্ণ স্বাধীনতা প্ৰদান কৰিব নোৱাৰে। ই আনৰ অনুভূতিত আঘাত হানিব পাৰে। ইয়াৰ ফলত সামাজিক অনৈক্য, ধৰ্মীয় সংঘাত, বৰ্ণভিত্তিক ঘৃণা আদিৰ সৃষ্টি হয়। গতিকে, এই স্বাধীনতাৰ অনুশীলনত কিছু সীমাবদ্ধতা থকাটো প্ৰয়োজন। উদাহৰণস্বৰূপে, মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতাৰ অৰ্থ এইটো নহয় যে মানুহে আনৰ বিষয়ে যিকোনো কথা ব্যক্ত কৰিব পাৰে। এয়া আনৰ সংস্কৃতি বা ধৰ্মৰ বিৰোধী হ’ব নালাগিব। বিগত কেইটামান দশকত মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতাই, বিশেষকৈ বাক্ স্বাধীনতা আৰু প্ৰকাশনৰ স্বাধীনতাই ভাৰতত অন্যান্য লোকৰ ধৰ্মীয় অনুভূতিত যথেষ্ট আঘাত হানিছে। আমি আনৰ ধৰ্ম বা ধৰ্মগুৰুক উপহাস কৰিব নোৱাৰো। ইয়াৰ ফলত আমাৰ দেশত ভালেমান ৰক্তক্ষয়ী ঘটনা সংঘটিত হৈছে। সেয়েহে মত প্ৰকাশৰ স্বাধীনতাক কিছু পৰিমাণে নিয়ন্ত্ৰণ কৰা আৱশ্যক। এই সন্দৰ্ভত কিছুমান গ্ৰন্থ, চলচ্চিত্ৰ আৰু নাটকত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰা হৈছে। উদাহৰণস্বৰূপে, অব্ৰে মেননৰ Ramayan Retold, ছলমান ৰুশ্বদিৰ Satanic Verses, চলচ্চিত্ৰ The Last Temptation of Christ, নাটক Me Natharam Boltey আদিক পৃথিৱীৰ বিভিন্ন অংশত নিষিদ্ধ কৰা হৈছিল। ব্ৰিটিছ ৰাজপৰিয়ালৰ সন্দৰ্ভত আন এটা উদাহৰণ উল্লেখ কৰিব পাৰি। ৰাজগৃহত কৰ্মৰত কৰ্মচাৰীসকলৰ সৈতে কৰা চুক্তি অনুসৰি, তেওঁলোকে ৰাজগৃহৰ কথা বাহিৰত লিখিব, প্ৰকাশ কৰিব, ব্যক্ত কৰিব বা সাক্ষাতকাৰ দিব নোৱাৰে।
অন্য অৰ্থত, প্ৰত্যেক সমাজে এই অধিকাৰৰ অনুশীলনত কিছুমান সীমাবদ্ধতা আৰোপ কৰে। এই সীমাবদ্ধতাসমূহ নিম্নোক্ত কাৰণসমূহৰ যিকোনো এটাৰ ওপৰত আধাৰিত হ’ব লাগিব:
ৰাষ্ট্ৰৰ শান্তি আৰু নিৰাপত্তা।
অন্যান্য দেশৰ সৈতে বন্ধুত্বপূৰ্ণ সম্পৰ্ক।
সমাজৰ শান্তি আৰু শৃংখলা।
আদালত অবমাননা।
অন্য ব্যক্তিৰ ধৰ্ম, ৰীতি-নীতি আৰু জীৱন ধাৰণৰ শৈলীৰ প্ৰতি সন্মান প্ৰদৰ্শন।
এঘাৰ শ্ৰেণীৰ ৰাজনীতি বিজ্ঞান – অধ্যায় ১২ স্বাধীনতা সঘনাই সোধা প্ৰশ্ন
Get Free NCERT PDFs
If you want to download free PDFs of any chapter, click the link below and join our WhatsApp group:
