দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ অসমীয়া (সাহিত্য সৌৰভ) অধ্যায় ১০ – বিশ্বখনিকৰ কবিতাৰ সম্পূৰ্ণ ব্যাখ্যা আৰু প্ৰশ্ন-উত্তৰ | AHSEC Board (Assamese Medium)
AHSEC Class 12 Assamese Chapter 10 – বিশ্বখনিকৰ কবিতাৰ সম্পূৰ্ণ সমাধান (Sahitya Saurabh Textbook)
AHSEC দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ Assamese সাহিত্য সৌৰভ (Sahitya Saurabh) পাঠ্যপুথিৰ দশমটো অধ্যায় হ’ল – **বিশ্বখনিকৰ (Bishwakhonikar)**। এই কবিতাটোত **বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ সৃষ্টিকৰ্তা** অৰ্থাৎ **ভগৱান বা পৰমাত্মাক** এগৰাকী মহান শিল্পী বা কাৰিকৰ (খনিকৰ) ৰূপে কল্পনা কৰা হৈছে। কবিয়ে সৃষ্টিৰ প্ৰতিটো বস্তুৰ মাজত সেই **বিশ্বখনিকৰৰ নিপুণ হাতৰ** চিন বিচাৰিছে। প্ৰকৃতি, জীৱন আৰু সৌন্দৰ্যৰ মাজত থকা সেই ঐশ্বৰিক শিল্পকলাৰ ধাৰণাটো বুজিবলৈ এই কবিতাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। এই অধ্যায়ৰ প্ৰশ্নোত্তৰসমূহ **AHSEC Final Exam** ৰ বাবে বিশেষকৈ **ভাব-সম্প্ৰসাৰণ (Elaboration of Idea)** ৰ বাবে জৰুৰী।
At Ospin Academy, we provide comprehensive solutions that focus on the **poetic imagery, symbolism, and spiritual depth** of the poem **’Bishwakhonikar’**. Our material includes detailed **Assamese explanations** of the verses and point-wise answers for analytical questions. Students will learn how to articulate the poem’s central theme—the relationship between the Creator and the creation—perfectly for the **5-mark critical analysis questions** in the AHSEC Board Exam 2025. Master the poem’s philosophical core with ease.
✅ কি শিকিব (What You Will Learn):
- **বিশ্বখনিকৰ** শব্দৰ প্ৰকৃত অৰ্থ আৰু কবিতাটোৰ **আধ্যাত্মিক ভাবধাৰা**।
- কবিতাত ব্যৱহৃত **প্ৰকৃতিৰ চিত্ৰ** আৰু **উপমাৰ** বিশ্লেষণ।
- **কবিতাৰ মূল বক্তব্য** আৰু ইয়াৰ সাহিত্যিক মূল্য।
- **ভাব-সম্প্ৰসাৰণ** (Elaboration of Idea) লিখাৰ সঠিক পদ্ধতি।
- AHSEC Board Exam 2025 ৰ বাবে **Critical and Analytical Questions**।
🎯 অস্পীন একেডেমীৰ সুবিধা (Ospin Academy Advantage):
- **বিশ্বখনিকৰ** কবিতাৰ সকলো প্ৰশ্নৰ সহজ আৰু গভীৰ উত্তৰ।
- AHSEC-ৰ **পৰীক্ষাৰ Standard** অনুসৰি উত্তৰ লিখাৰ সৰল কৌশল।
- Focus on **Poetic Devices and Imagery** for high scores.
- Chapter 10 Solutions in a downloadable **PDF format**.
- অসমীয়া মাধ্যমৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ বাবে এই দাৰ্শনিক কবিতাটোৰ সৰল ব্যাখ্যা।
Class 12 Assamese (সাহিত্য সৌৰভ) 2025-26 | Chapter-wise Solutions PDF
Limited Time Offer!
(For AHSEC Class 12, 2025)
Get complete chapter-wise solutions for Class 12 Assamese (সাহিত্য সৌৰভ) under the AHSEC Board.
Includes detailed textual answers, translations, chapter summaries, meanings, and exam-ready notes as per latest 2025 syllabus.
Perfect resource for Board Exam preparation and self-study.
বিশ্ব খনিকৰ
অতি চমু প্ৰশ্নোত্তৰ
১। অসমীয়া সাহিত্যত ‘জ্ঞানমালিনীৰ কবি’ হিচাপে কোনগৰাকী কবি জনাজাত?
উত্তৰঃ অসমীয়া সাহিত্য জগতত মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকাক ‘জ্ঞানমালিনীৰ কবি’ হিচাপে পৰিচিত।
২। মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকাৰ মৰণোত্তৰ কালত প্রকাশিত কবিতা পুথিখনৰ নাম কি?
উত্তৰঃ মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকাৰ মৃত্যুৰ পাছত প্ৰকাশ লাভ কৰা কবিতাৰ পুথিখনৰ নাম হৈছে ‘তত্ত্ব-পাৰিজাত’।
৩। ‘বিশ্বখনিকৰ’ বুলি লেখকে কাৰ কথা কৈছে?
উত্তৰঃ ‘বিশ্বখনিকৰ’ বুলি লেখকে সৃষ্টিৰ মূলতে থকা পৰম শক্তি, অৰ্থাৎ এই ত্ৰিলোকৰ সৃষ্টি আৰু স্থিতিৰ আঁৰৰ পৰমেশ্বৰৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰিছে।
৪। ‘বিশ্বখনিকৰ’ কোন শ্ৰেণীৰ কবিতা?
উত্তৰঃ ‘বিশ্বখনিকৰ’ কাব্যটি ৰহস্যবাদী অথবা অতীন্দ্ৰিয়বাদী ধাৰাৰ অন্তৰ্গত।
৫। মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকা কোন যুগৰ কবি?
উত্তৰঃ মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকা ‘জোনাকী’ যুগৰ এগৰাকী কবি আছিল।
চমু প্রশ্নোত্তৰ
১। মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকাৰ কবিতাৰ দুটা বৈশিষ্ট্য লিখা।
উত্তৰঃ মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকাৰ কাব্যৰ দুটা উল্লেখনীয় বৈশিষ্ট্য হ’লঃ—
(ক) তেখেতৰ কাব্যিক ভাষা অত্যন্ত সহজ, সৰল আৰু ঘৰুৱা প্ৰয়োগেৰে সমৃদ্ধ।
(খ) তেখেতৰ কবিতাসমূহত সহজে বুজিব পৰা ৰূপকৰ সহায়ত আধ্যাত্মিক বা তাত্ত্বিক বিষয়সমূহৰ এক মনোমোহা প্ৰতিফলন দেখা পোৱা যায়।
২। কবিয়ে ঈশ্বৰক কিয় ‘বিশ্বখনিকৰ’ বুলি অভিহিত কৰিছে?
উত্তৰঃ যদিও কোনোৱে আজিলৈকে চাক্ষুস দৃষ্টিৰে সেই পৰম সত্তাক দেখা পোৱা নাই, তথাপিও এই ত্ৰিলোকৰ সৃষ্টি আৰু স্থিতিৰ মূলতে যে সেই শক্তিৰ উপস্থিতি আছে, সেয়া সৰ্বত্ৰ অনুভৱ কৰিব পাৰি।
সেই পৰম সত্তাই হৈছে সমগ্ৰ জীৱ আৰু জড় জগতৰ সৃষ্টিকৰ্তা ঈশ্বৰ। সৌৰজগতৰ গ্ৰহ-নক্ষত্ৰৰ চলাচল নিৰ্ধাৰণ কৰাৰ লগতে প্ৰতিটো জীৱন আৰু জড় পদাৰ্থৰ ক্ৰিয়া-কলাপৰ আঁৰত এই পৰম শক্তি বা ঈশ্বৰৰ আশীৰ্বাদ বিদ্যমান। এই ঈশ্বৰ হৈছে অখণ্ড শক্তিৰ অধিকাৰী, যিয়ে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডখনক তিলতিলকৈ নিৰ্মাণ কৰিছে, সেই কাৰণেই কবিয়ে ঈশ্বৰক ‘বিশ্বখনিকৰ’ আখ্যা দিছে।
৩। সত্ত্বঃ, ৰজঃ, তমো গুণ কি বুজাই লিখা।
উত্তৰঃ সত্ত্বঃ, ৰজঃ, আৰু তমো — এইকেইটা হৈছে তিনিটা বিশেষ শক্তি বা গুণ; ইয়াৰ ওপৰতেই জগতৰ স্থিতি আৰু পৰিৱৰ্তন নিৰ্ভৰ কৰে। সত্ত্বঃ গুণ হৈছে শান্ত, স্নিগ্ধ আৰু কোমল। ই সুখ আৰু জ্ঞান প্ৰদানকাৰী। ৰজঃ হৈছে ৰাজসিক প্ৰকৃতিৰ যিয়ে অহংকাৰ জন্ম দিয়ে। এই গুণটো ৰাগাত্মক, অৰ্থাৎ ইয়াৰ বাবেই মানুহ বিষয়-বাসনাত আসক্ত হয়। তমো গুণ অজ্ঞানতাৰ পৰা সৃষ্টি হয়। ই জীৱক মোহত আচ্ছন্ন কৰে আৰু প্ৰমাদ, এলাহ তথা টোপনিৰ দ্বাৰা সকলো প্ৰকাৰৰ জ্ঞানক ঢাকি ৰাখে।
সৰল ভাষাত ক’বলৈ গ’লে, সত্ত্বঃ গুণে জ্ঞান আৰু সুখ আনে, ৰজঃ গুণে দুখ বিস্তাৰ কৰে আৰু তমো গুণে জীৱনলৈ অজ্ঞানতা লৈ আহে।
৪। মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকাৰ দুখন কাব্যপুথিৰ নাম লিখা।
উত্তৰঃ মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকাৰ দুখন কাব্য-সংকলন হ’ল— ‘জ্ঞানমালিনী’ আৰু ‘তত্ত্ব-পাৰিজাত’।
৫। কবিয়ে ‘বিশ্বখনিকৰ’ক কিয় সর্ব-ব্যাপী সর্বশক্তিমান বুলি আখ্যা দিছে?
উত্তৰঃ ‘বিশ্বখনিকৰ’ অৰ্থাৎ এই বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ সৃষ্টিকৰ্তাৰ উপস্থিতি সকলোতে বিস্তৃত। তেওঁ পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো সৃষ্টিত বিয়পি থাকি তাক পালন-পোষণ কৰিছে। সৌৰজগতৰ গ্ৰহ-নক্ষত্ৰৰ গতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ পৰা পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো জীৱন্ত আৰু জড় পদাৰ্থৰ ক্ৰিয়া-কলাপ তেৱেঁই পৰিচালনা কৰে। তেওঁ একে সময়তে সকলো স্থানত বিৰাজমান হৈ জগতৰ সকলো কাম সুকলমে পৰিচালিত কৰাৰ বাবেই কবিয়ে বিশ্বখনিকৰক সৰ্বব্যাপী আৰু সৰ্বশক্তিমান বুলি অভিহিত কৰিছে।
দীঘল প্ৰশ্নোত্তৰ
১। ‘বিশ্ব খনিকৰ’ কবিতাটোৰ মাজেৰে কবিয়ে প্রকৃততে কাৰ কথা কৈছে আৰু কি ভাব প্রকাশ কৰিব বিচাৰিছে?
উত্তৰঃ বিশ্বখনিকৰ কবিতাটোৰ মাজেৰে কবিয়ে এক গভীৰ আধ্যাত্মিক তথা দার্শনিক ভাব প্রকাশ কৰিছে। এই দর্শনৰ মূল হ’ল বেদান্ত। বেদান্তৰ ঘাই কথা হ’ল ‘ব্রহ্ম সত্য জগত মিথ্যা’। এই দর্শনৰ মাজেৰে এইটোকে তুলি ধৰা হৈছে যে এই জগতত দৃশ্য অদৃশ্য সকলো সম্পদ, জোন-বেলি, গ্রহ-তৰা, আৰু মানুহৰ অথবা জীৱ-জন্তু, গছ-লতা, পশু-পক্ষী সকলোৰে মাজত থকা সকলো গুণৰ অধিকাৰী ঈশ্বৰ। ব্ৰহ্মাই সৃষ্টি কৰা বিশ্বজগতখনৰ মহিমা অপাৰ। জীৱজগত তথা জড় জগতত তেওঁৰেই যাদুকৰী হাতৰ স্পৰ্শ দেখা যায় । তেওঁ সৃষ্টি কৰিছে বাবে তেওঁৱেই বিশ্বখনিকৰ স্বৰূপত ব্ৰহ্ম নিৰ্গুণ, নিৰাকাৰ, সৎ, অন্তযামী, সৰ্বব্যাপী বিশ্বপ্ৰাণ, বিশ্বআত্মা স্বৰূপ ।সত্ত্বঃ ৰজঃ তমো এই ত্ৰিগুণ সৃষ্টি কৰি জগতখন তেওঁৱে ধৰি ৰাখিছে । অথচ সকলো গুণৰ উৰ্দ্ধত থকা পৰমেশ্বৰক আমি দেখা নাপাও। কাৰণ তেওঁ নিৰ্গুণ। কবিয়ে বেদান্তৰ এই ভাবটোকে কবিতাটোৰ মাজেৰে প্রতিফলিত কৰিছে ।
২। সকলোতে আছে তেওঁ
কিন্তু নেদেখে কেওঁ
ওৰণিৰে মুখ ঢাকি থাকে ওচৰত।’ এই কবিতাফাকিৰ মাজেৰে কবিয়ে কি ভাব প্রকাশ কৰিব বিচাৰিছে লিখা?
উত্তৰঃ এই উদ্ধৃত কবিতাফাকিৰ জৰিয়তে কবিয়ে জগতৰ সৃষ্টিকৰ্তা পৰমেশ্বৰৰ অপাৰ মহিমা দাঙি ধৰিছে। তেওঁৱেই যেন এই বিশ্বৰ এক বিশাল শিল্পী (‘খনিকৰ’), যিজনে প্ৰতিটো অণু-পৰমাণুক যত্নৰে গঢ়ি তুলিছে। পৃথিৱীৰ সকলো জীৱিত আৰু জড় পদাৰ্থৰ মাজতে তেওঁৰ অস্তিত্ব বিৰাজমান। কিন্তু ইয়াৰ পিছতো তেওঁক কোনেও প্ৰত্যক্ষ কৰিব নোৱাৰে। তেওঁ যেন ‘মায়াৰ ওৰণি’ৰ আঁৰত আৱৰ্তী হৈ থাকে। ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল— পাৰ্থিৱ সুখ-দুখ, মায়া-মোহৰ বন্ধনত আমি ইমান বেছি আৱদ্ধ হৈ থাকোঁ যে আমাৰ বাবে সেই পৰম সত্তাৰ উপস্থিতি উপলব্ধি কৰা কঠিন হৈ পৰে। অজ্ঞানতাৰ ফান্দত পৰি আমি পৰম জ্ঞানৰ পৰা বহুত আঁতৰত থাকোঁ, অথচ সেই পৰম জ্ঞান আমাৰ একেবাৰে কাষতে, আমাৰ হৃদয়তে বৰ্তমান। প্ৰশ্নত উল্লেখ কৰা কবিতাংশত ঠিক এনেধৰণৰ আধ্যাত্মিক ভাবৰেই প্ৰকাশ ঘটিছে।
৩। ‘বিশ্বখনিকৰ’ কবিতাটিৰ মূলভাৱটি লিখা।
উত্তৰঃ ‘বিশ্বখনিকৰ’ আধ্যাত্মিক তথা দাৰ্শনিক ভাবধাৰাৰ কবিতা।যদিও চাক্ষুষ দৃষ্টিৰে আজিলৈকে কোনেও প্ৰত্যক্ষ কৰা নাই, তথাপি ত্ৰিলোকৰ সৃষ্টি, স্থিতিৰ লগতে এক পৰম সত্তাৰ অস্তিত্ব উপলব্ধি কৰিব পাৰি। সেই পৰম সত্তাই সকলোকে এক আত্মীয়তাৰ জৰীৰে বান্ধি ৰাখিছে। সেই পৰম সত্তাই সকলোৰে পালন কৰোঁতা, সকলোৰে জন্মদাতা।তেওঁৰ মহিমাৰ কথা কৈ অন্ত কৰিব নোৱাৰি। তেওঁ সকলোতে ব্যাপ্ত, অথচ তেওঁক দেখা পোৱা নাযায়। কাৰণ তেওঁ ওৰণিৰে মুখ ঢাকি ওচৰতে থাকে। মায়াই পৰমেশ্বৰ আৰু পাৰ্থিৱ জগতখনৰ মাজত এখন আৱৰণৰ সৃষ্টি কৰিছে । এই ভেদ আঁতৰাবলৈ আমাৰ জ্ঞানৰ প্ৰয়োজন হয়। জীৱৰ সেই জ্ঞান বা বোধ জন্ম হ’লেই এই ওৰণি আঁতৰি যায় আৰু পৰমেশ্বৰৰ মহিমা উপলদ্ধি কৰিব পৰা ক্ষমতা অৰ্জন হয়। সত্ত্বঃ, ৰজঃ, আৰু তমো এই তিনিও গুণ তেওঁতেই বিৰাজমান যদিও তেওঁ নিৰ্গুণ। তেৱেঁই মৰমৰ বৰষাৰে কুঁহি গজালিক সাৰ পানী দি এজোপা বিশাল গছ কৰি তোলে। তেওঁৰ কৃপাতেই এমাডিমা সন্তানবোৰ ডেকা তেজেৰে পাহোৱাল হৈ উঠে। সেয়ে কবিয়ে কৈছে যে তেৱেঁই অন্তযাৰ্মী সৰ্বজ্ঞানী, বিশ্বৰ প্ৰাণ, তেওঁ সৰ্বত্ৰতে বিয়পি থকা সৰ্ব শক্তিমান ।
৪। ‘বিশ্ব খনিকৰ’ কবিতাটিত প্রকাশিত আধ্যত্মিক দৰ্শনৰ চমু আভাস দিয়া।
উত্তৰঃ ‘বিশ্ব খনিকৰ’ কবিতাটিত আধ্যাত্মিক দৰ্শনৰ গভীৰ তত্ত্ব অতি মনোগ্রাহীকৈ উন্মোচিত হৈছে। এই কাব্যত জগতৰ স্ৰষ্টা পৰম শক্তিৰ প্ৰতি কবিৰ মনত থকা গভীৰ ভক্তি আৰু শ্ৰদ্ধাৰ লগতে এক তাত্ত্বিক অনুসন্ধিৎসু মনোভাৱ স্পষ্ট ৰূপত প্ৰকাশ পাইছে। কবিৰ মতে, পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো জীৱ আৰু জড় পদাৰ্থৰ অভ্যন্তৰতে সেই পৰম শক্তিৰ অধিষ্ঠান, তথাপিও মানুহে তেওঁক চকুৰে দেখা নাপায়। তেওঁ যেন মায়া বা অজ্ঞানতাৰ এখন ওৰণিৰে নিজকে ঢাকি ৰাখে। অৰ্থাৎ, আমি সংসাৰৰ সুখ-দুখ, মোহ, আৰু মায়াৰ বন্ধনত এনেদৰে সোমাই থাকোঁ যে এই পৰম সত্তাৰ অস্তিত্ব আমাৰ আত্মাৰ প্ৰতিটো কোণত থকাৰ পিছতো ইয়াক উপলব্ধি কৰা সহজসাধ্য নহয়। অজ্ঞানতাৰ জালত আৱদ্ধ হৈ আমি সেই পৰম জ্ঞানৰ পৰা আঁতৰি থাকোঁ, অথচ সেই সত্য জ্ঞান আমাৰ অন্তঃকৰণতে লুকাই থাকে। কবিতাটোত এনেধৰণৰ ঐশ্বৰিক আৰু আধ্যাত্মিক ধাৰণাসমূহ অতি সুন্দৰভাৱে প্ৰতিফলিত হৈছে।
৫। প্রসংগ সংগতি দর্শাই ব্যাখ্যা কৰাঃ
তেঁৱে কাম তেঁৱে কৰ্মী তেঁৱে কাৰিকৰ
নিশ্চয় নিশ্চয় তেঁৱে বিশ্ব খনিকৰ।
উত্তৰঃ সংগতি: ব্যাখ্যাকৰিবলগীয়া কবিতাৰ পংক্তিকেইটা আমাৰ পাঠ্যপুথিত সন্নিৱিষ্ট মফিজুদ্দিন আহমদ হাজৰিকা ৰচিত ‘বিশ্ব খনিকৰ’ নামৰ পাঠটিৰ পৰা আহৰণ কৰা হৈছে।
প্রসংগ: এই পৃথিৱীৰ সৃষ্টিকৰ্তা ‘বিশ্ব খনিকৰ’ৰ ঐশ্বৰিক মহিমা আৰু সৰ্বশক্তিমানতাৰ গুণানুকীৰ্তন কৰাৰ প্ৰসংগতে কবিয়ে ওপৰোক্ত পংক্তিকেইটাৰ অৱতাৰণা কৰিছে।
ব্যাখ্যা: সৃষ্টিকৰ্তাৰ অস্তিত্ব সমগ্ৰ ব্ৰহ্মাণ্ডত বিৰাজমান। সৌৰজগতৰ গ্ৰহ-নক্ষত্ৰসমূহৰ সুনিৰ্দিষ্ট গতি নিৰ্দ্ধাৰণৰ পৰা আৰম্ভ কৰি পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো জীৱন্ত আৰু জড় পদাৰ্থৰ সকলো ক্ৰিয়া-কলাপৰ আঁৰত সেই ‘বিশ্ব খনিকৰ’ৰেই কৃপা লুকাই আছে। তেওঁৱেই কাৰ্য, তেওঁৱেই সেই কাৰ্যৰ নিৰ্বাহক (‘কৰ্মী’) আৰু তেওঁৱেই মূল সৃষ্টিকৰ্তা (‘কাৰিকৰ’)। তেওঁৰ দয়াত আৰু ইচ্ছাতে বিশ্বৰ সকলো বস্তু জীয়াই আছে। জীৱন প্ৰদান কৰোতাও তেওঁ, পালন কৰাৰ দায়িত্বও তেওঁৰ, আৰু জীয়াই থকাৰ পথো তেওঁৱেই মুকলি কৰি দিয়ে। মৰুভূমিৰ দৰে কঠিন পৰিৱেশতো তেওঁ মানৱক জীয়াই থকাৰ উপায় যোগান ধৰে। এটা সাধাৰণ বীজ বা এটা ক্ষুদ্ৰ ভ্ৰূণৰ পৰা এজোপা বিশাল মহীৰূহ বা পূৰ্ণ মানৱৰ ৰূপ দিয়াটো তেওঁৰ দ্বাৰাই সম্ভৱ হয়। প্ৰকৃতিৰ বিচিত্ৰ আৰু অনন্য ৰূপৰ আঁৰত তেওঁৰেই অপাৰ মহিমা লুকাই আছে। এই ‘বিশ্ব খনিকৰ’ৰ মহিমাৰ সীমা নাই। সৃষ্টিৰ প্ৰতিটো বস্তুৰ বৈচিত্ৰ্য তেওঁৰ শক্তি অবিহনে কল্পনা কৰিব নোৱাৰি। এই বিশ্বৰ সৃষ্টিকৰ্তাজন অখণ্ড আৰু অপাৰ শক্তিৰ অধিকাৰী, যিজনে তিলতিলকৈ এই বিশাল পৃথিৱীখন নিৰ্মাণ কৰিছে। সেইবাবেই কবিয়ে দৃঢ়তাৰে তেওঁক ‘বিশ্ব খনিকৰ’ বুলি ঘোষণা কৰিছে।
দ্বাদশ শ্ৰেণী অসমীয়া (বিশ্বখনিকৰ) – সঘনাই সোধা প্ৰশ্ন
Get Free NCERT PDFs
If you want to download free PDFs of any chapter, click the link below and join our WhatsApp group:
